یادداشت های فنی آرکا
مرجع دانستنیهای تخصصی و به روز آنالایزرهای گاز
در «یادداشتهای فنی آرکا» به تازهترین نکات آموزشی، استانداردها و اخبار دنیای آنالیز گاز دسترسی دارید. اینجا با ما، از تجربه تا نوآوری را قدمبهقدم مرور میکنید
اصلاح دستورالعمل ابزارهای اندازهگیری اروپا و اهمیت آن برای صنعت پایش گاز
اتحادیه اروپا اخیراً دستورالعمل ابزارهای اندازهگیری
(Measuring Instruments Directive – MID)
را بهروز کرده است تا شامل دستگاههای مدرن و نوین، مانند کنتورهای هوشمند، ایستگاههای شارژ خودروهای برقی و ایستگاههای گاز فشرده شود. هدف اصلی این اصلاحات افزایش دقت اندازهگیری، شفافیت اطلاعات و انطباق با فناوریهای دیجیتال و سبز است.
چرا این خبر برای صنعت پایش گاز اهمیت دارد؟
برای شرکتهایی که در زمینه طراحی و تولید آنالایزر گاز، پراب و سیستمهای پایش فعالیت میکنند، این اصلاحات چند فرصت مهم ایجاد میکند:
افزایش دقت و کیفیت محصولات: دستور العمل ابزارهای اندازه گیری جدید حداقل خطای اندازهگیری را به ۰.۰۵٪ محدود کرده و باعث میشود دستگاهها بسیار دقیقتر عمل کنند. این امر اعتماد مشتریان را به محصولات داخلی افزایش میدهد.
سازگاری با گازهای نو: دستگاهها باید قابلیت اندازهگیری گازهای نو و جایگزین مانند هیدروژن را داشته باشند. این یعنی حتی با تمرکز بر بازار داخلی، امکان ارائه فناوری بهروز و مطمئن فراهم است.
مزیت رقابتی و اعتبار حرفهای: رعایت استانداردهای بینالمللی، اعتبار شرکت را بالا میبرد و نشان میدهد که محصولات، قابل اعتماد و مطابق استانداردهای جهانی هستند.
پایش هوشمند و دیجیتال: MID جدید توجه ویژهای به سیستمهای هوشمند و دیجیتال دارد؛ دستگاهها میتوانند دادهها را از راه دور نمایش دهند و گزارشگیری دقیقی ارائه کنند، که مزیت بزرگی برای صنایع داخلی است.
جمعبندی
با وجود اینکه بازار بینالمللی شرکت ما محدود است، اصلاحات MID فرصت ارزشمندی برای ارتقای کیفیت، دقت و قابلیتهای آنالایزرهای گاز و پرابهای داخلی فراهم کرده است. این تغییرات نشان میدهد که حتی در بازار داخلی، دقت، ایمنی و انطباق با استانداردهای جهانی از همیشه مهمتر شده است.


خبر ویژه: تحولات جهانی در پایش آلایندهها – معرفی نسل تازه دستگاههای اندازهگیری گاز در رویدادهای ۲۰۲۵
در تازهترین رویدادهای بینالمللی حوزه انرژی و محیط زیست
ADIPEC 2025 ، CEM 2025
شرکتهای مطرح جهان از نسل جدید فناوریهای پایش و اندازهگیری آلایندهها رونمایی کردند؛ فناوریهایی که قرار است استانداردهای نظارت بر گازهای صنعتی را وارد مرحلهای تازه کنند.
درنمایشگاه و کنفرانس بینالمللی نفت ابوظبی ، مجموعهای از سامانههای هوشمند ردیابی و پایش گاز متان معرفی شد. این سامانهها با استفاده از هوش مصنوعی، تحلیل لحظهای دادهها و پهپادهای پایش دریایی و فراساحلی، توانایی شناسایی دقیق نشتیها، نقاط پرریسک، و تغییرات ناگهانی انتشار گاز را دارند. هدف این نسل جدید، کاهش انتشار گازهای گلخانهای و افزایش ایمنی در صنایع انرژی است—نیازی که در ایران نیز اهمیتی حیاتی دارد.
در سوی دیگر، درکنفرانس پایش محیط 2025، شرکت آلمانی امآریو، از چند دستگاه جدید پایش آلاینده پرده برداشت. در میان آنها، دستگاه پرایم-کیو بیشترین توجه را جلب کرد. این تجهیز، یک آنالایزر پرتابل چندگازی است که دارای گواهینامه اندازهگیری رسمی بوده و قابلیت سنجش همزمان گازهای مهم از جمله اکسیژن، دیاکسید کربن، دیاکسید گوگرد، اکسیدهای نیتروژن، متان و سایر آلایندههای کلیدی را دارد. ترکیب چندحسگری، دقت بالا و قابلیت استفاده در اندازهگیریهای تأییدشده، این مدل را به یکی از پیشروترین ابزارهای پایش صنعتی در جهان تبدیل کرده است.
این تحولات نشان میدهد مسیر آینده صنایع به سمت هوشمندسازی سامانهها، کاهش هزینههای نگهداری، افزایش پایداری عملکرد و ارتقای دقت اندازهگیری حرکت میکند—جهتی که شرکت آرکا بهبود فرآیند نیز در طراحی و توسعه نسلهای جدید تجهیزات خود دنبال میکند.
همچنین با انتشار تجدیدنظر نخست استاندارد ملی ایران برای سامانههای پایش لحظهای (۱۴۰۳ / ۲۰۲۵)، این پیشرفتهای جهانی میتوانند بهعنوان مرجع و الگوی بهروزرسانی سامانههای پایش آلایندهها در صنایع کشور مورد استفاده قرار گیرند.
جایگاههای اندازهگیری کربن دی اکسید در فرآیند تولید سیمان
کاربرد کربن دی اکسید در صنایع مختلف و اهمیت اندازهگیری دقیق آن
گاز کربن دی اکسید تنها محصول جانبی احتراق نیست؛ این گاز در طیف وسیعی از صنایع نقش عملیاتی و کنترلی دارد و اندازهگیری دقیق آن برای حفظ ایمنی، کیفیت محصول و رعایت الزامات زیستمحیطی ضروری است. کربن دی اکسید در صنایع غذایی و نوشیدنی برای ایجاد شرایط کنترلشده در بستهبندی، در صنایع شیمیایی و پتروشیمی برای مدیریت واکنشها، و در نیروگاهها و صنایع فلزی برای کنترل آلایندگی پایش میشود. بهرهگیری از آنالایزرهای دقیق، امکان رصد لحظهای فرآیند، بهینهسازی مصرف انرژی و کاهش خطاهای عملیاتی را فراهم میکند.
جایگاههای اندازهگیری کربن دی اکسید در فرآیند تولید سیمان
در تولید سیمان، کربن دی اکسید بهعنوان یکی از مهمترین گازهای فرآیندی، در نقاط مشخصی مورد اندازهگیری قرار میگیرد. موقعیت این نقاط و علت پایش در هر بخش بر اساس ماهیت واکنشها، نیاز به کنترل احتراق و الزامات محیطزیستی تعیین میشود.
خروجی کوره دوار
کربن دی اکسید بههمراه کربن مونوکسید، نیتروژن مونوکسید و نیتروژن دی اکسید و اکسیژن اندازهگیری میشود.
هدف، کنترل کیفیت احتراق، تنظیم نسبت هوا به سوخت و جلوگیری از تشکیل کربن مونوکسید اضافی است. مقدار کربن دی اکسید شاخص مستقیم راندمان حرارتی و کامل بودن احتراق در کوره است.
خروجی کلساینر
در این بخش کربن دی اکسید و کربن مونوکسید پایش میشود.
کلساینر محل آزادسازی کربن مونوکسید است؛ بنابراین اندازهگیری آن وضعیت واکنش و شرایط حرارتی را مشخص میکند.
خروجی پیشگرمکن
کربن دی اکسید، کربن مونوکسید و اکسیژن اندازهگیری میشود.
هدف، کنترل گازهای برگشتی، تعیین کیفیت احتراق و تنظیم جریان هوا در سیکلونها است.
ورودی فیلتر الکتروستاتیک
کربن مونوکسید همراه کربن دی اکسید پایش میشود.
علت، جلوگیری از خطر انفجار و رصد تغییرات سریع ترکیب گازها است که در صورت نوسان میتواند برای ESP خطرساز باشد.
سیستم آسیاب زغال و انتقال سوخت پودری
در سیستم هایی که سوخت اصلی احتراق از طریق ذغال سنگ تامین میشود، در این نقاط کربن مونوکسید و کربن دی اکسید اندازهگیری میشود.
هدف، تشخیص نشت سوخت، جلوگیری از احتراق خودبهخودی و کنترل ترکیب گازهاست. افزایش کربن دی اکسید معمولاً نشانه کاهش اکسیژن و احتمال وقوع واکنشهای ناخواسته در آسیاب است.
دودکش نهایی
کربن دی اکسید همراه با گازها و ذرات معلق اندازهگیری میشود.
این بخش مطابق الزامات CEMS برای پایش مداوم آلایندگی است. مقدار کربن دی اکسید شاخص اصلی انتشار کربن و معیار ارزیابی راندمان کلی فرآیند در کارخانه است.
پایش کربن دی اکسید در این نقاط به دلیل نقش این گاز در کنترل احتراق، بررسی کیفیت کلینکر، حفظ ایمنی تجهیزات و انطباق با استانداردهای زیستمحیطی انجام میشود. اندازهگیری دقیق آن امکان بهینهسازی مصرف انرژی، کاهش هزینههای عملیاتی و کنترل دقیق انتشار گازهای گلخانهای را فراهم میکند.
نکته کاربردی
کالیبراسیون منظم آنالایزرهای کربن دی اکسید برای حفظ دقت اندازهگیری و جلوگیری از خطاهای فرآیندی ضروری است.
برای مشاهده آنالایزر مناسب کربن دی اکسید اینجا کلیک کنید

انتشارو بارگذاری استاندارد ملی ایران برای «سامانههای پایش لحظهای و برخط منابع آلاینده محیطزیست و منابع آبی» – تجدیدنظر اول ۱۴۰۳
سازمان ملی استاندارد ایران تازهترین نسخهی استاندارد ملی شماره 22315 (تجدیدنظر اول–۱۴۰۳) را باعنوان «سامانههای پایش لحظهای و برخط منابع آلاینده محیط زیست و منابع آبی» منتشر کرد
استانداردی که نقش مهمی در یکپارچهسازی، افزایش دقت و ارتقای شفافیت دادههای محیطزیستی درکشور خواهد داشت. این سند که با مشارکت متخصصان سازمان محیط زیست، وزارت نیرو، وزارت نفت، دانشگاهها وشرکتهای فعال در حوزهی پایش آلایندگی تدوین شده، مجموعهای جامع از الزامات فنی،روشهای نصب، معیارهای انتخاب تجهیزات، تعاریف، حدود عملکرد، نحوهی نمونهبرداری و جانمایی سیستمهای پایش لحظهای را ارائه میدهد. در این استاندارد، جزئیات مربوط به پایش آب و پساب، منابع ثابت آلودگی هوا (دودکشها)، روشهای کالیبراسیون، استانداردهای معتبربین المللی ارجاعی و همچنین پیوستهای تخصصی برای روشهای اندازهگیری گازها،ذرات، پارامترهای کیفی آب و دبیسنجی، گردآوری شده است.این استاندارد های بین المللی ارجاعی عبارتند از
ISO، ASTM، DIN
انتشاراین سند، گام مهمی برای هماهنگسازی فرآیندهای پایش مانیتورینگ مستمر خروجی ها و سیستم مدیریت آب درصنایع مختلف، کاهش خطای اندازهگیری و افزایش قابلیت استناد دادهها است؛ موضوعی که برای صنایع حساس مانند سیمان، فولاد، خط احیا مستقیم، نیروگاهها و پتروشیمی حیاتی است. نسخهی کامل این استاندارد اکنون در وبسایت شرکت آرکا بهبود فرآیند در بخش «دانلودها»بارگذاری شده و برای همهی علاقهمندان، کارشناسان و بهرهبرداران، قابل دریافت است.

عرضه نسل جدید آنالایزرهای گاز لیزری
TDLAS مدل GA9282
شرکت آرکا بهبود فرآیند با افتخار از آغاز تولید و عرضه ی سری جدید آنالایزرهای گاز خود بر پایه ی فناری های لیزری خبر میدهد
این نسل تازه از آنالایزرها، حاصل تجربه ی چندین ساله ی تیم فنی و تحقیقاتی شرکت در طراحی، ساخت و بهینه سازی سیستم های پایش گاز است و گامی مهم در مسیر ارتقای دقت و سرعت اندازه گیری در صنایع کشور به شمار میرود. این مدل با بهرگیری از فناوری
Tunable Diode Laser Absorption Spectroscopy (TDLAS)
امکان سنجش گازها با دقت بسار بالا و بدون نیاز به تماس مستقیم با نمونه را فراهم میسازد. همچنین طراحی، رابط کاربری ساده و قابلیت نصب در شرایط محیطی سخت از ویژگی های برجسته ی این محصول جدید است
شرکت آرکا بهبود فرآیند با توسعه ی این نسل از آنالایزرها، بار دیگر بر تعهد خود در مسیر بومی سازی فناوریهای پیشرفته ی پایش گاز و ارائه ی خدمات پشتیبانی و کالیبراسیون داخلی تاکید میکند
به روز رسانی تجهیزات ایمنی در واحد ایمنی شرکت آرکا بهبود فرآیند
اردیبهشت 1404| محل: شرکت آرکت بهبود فرآیند
در راستای ارتقای استانداردهای ایمنی و حفاظت از منابع انسانی، واحد ایمنی شرکت آرکا بهبود فرایند در روز سهشنبه ۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ اقدام به بهروزرسانی تجهیزات ایمنی فردی و عمومی نمود
در این اقدام، مجموعهای از تجهیزات جدید از جمله کلاههای ایمنی کار در ارتفاع، ماسکهای تنفسی با فیلترهای استاندارد، کفشهای ایمنی، گوشیهای محافظ شنوایی، عینکهای ایمنی و تجهیزات تخصصی کار در ارتفاع از قبیل هارنسها و لنیاردهای جدید تهیه و جایگزین شدند
هدف از این بهروزرسانی، افزایش سطح ایمنی در محیطهای صنعتی، پروژههای میدانی و شرایط پرخطر مانند کار در ارتفاع بوده و در راستای سیاستهای کلان شرکت در حوزه سلامت، ایمنی و محیط زیست اجرا شده است
واحد ایمنی شرکت بر این باور است که ایمنی، سرمایهای سازمانی است که بازگشت آن را در اعتماد کارکنان، کیفیت عملکرد و پایداری فرایندها میتوان مشاهده کرد
این بهروزرسانی گامی مؤثر در مسیر تحقق رویکرد پیشگیرانه شرکت در حوزه ایمنی و بهداشت حرفهای به شمار میرود


آخرین اخبار بیستونهمین نمایشگاه بینالمللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران
29th Iran Oil Show 2025
بیستونهمین نمایشگاه بینالمللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران از ۱۸ تا ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ در محل دائمی نمایشگاههای بینالمللی تهران برگزار میشود. این رویداد بزرگترین نمایشگاه انرژی در خاورمیانه است که با حضور بیش از دو هزار شرکت داخلی و خارجی برگزار خواهد شد
حضور گسترده شرکتها
بیش از ۲ هزار شرکت از داخل و خارج کشور در این نمایشگاه حضور خواهند داشت. شرکتهای فعال در حوزههای بالادست، میاندست و پاییندست نفت و گاز، سازندگان داخلی، صنایع پتروشیمی، شرکتهای دانشبنیان، پارکهای فناوری، دانشگاهها و استارتآپها از جمله مشارکتکنندگان این رویداد هستند
دیپلماسی انرژی و همکاریهای بینالمللی
معاون امور بینالملل و بازرگانی وزیر نفت با تأکید بر اهمیت دیپلماسی انرژی، از این نمایشگاه بهعنوان فرصتی برای توسعه همکاریهای بینالمللی در صنعت نفت یاد کرد. وی افزود: «این نمایشگاه بستری برای ایجاد تفاهم مشترک و همکاریهای پایدار است که اهداف اقتصادی و زیستمحیطی را در کنار هم محقق میکند.»
حمایت از نوآوری و شرکتهای دانشبنیان
با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری، ثبتنام برای حضور در پاویون شرکتهای دانشبنیان در این نمایشگاه آغاز شده است. دانشبنیانهای متقاضی حضور در این پاویون تا روز سهشنبه ۲۶ فروردینماه فرصت دارند با مراجعه به سامانه غزال صندوق نوآوری و شکوفایی نسبت به ثبتنام اقدام کنند.
نقشه سالنها و خدمات نمایشگاهی
نقشه سالنهای نمایشگاه و اطلاعات مربوط به خدمات نمایشگاهی از جمله غرفهسازی، تبلیغات محیطی و رادیویی، و انتشارات در وبسایت رسمی نمایشگاه منتشر شده است. شرکتها و بازدیدکنندگان میتوانند با مراجعه به وبسایت رسمی نمایشگاه، اطلاعات دقیقتری در این زمینه کسب کنند
برای اطلاعات بیشتر و ثبتنام در نمایشگاه، میتوانید به وبسایت رسمی نمایشگاه به آدرس مراجعه کنید
تازههای فناوری آنالایزرهای گاز در سال ۲۰۲۵
Gas Analyzer Technology Updates in 2025

همکاری استراتژیک
SICK & Endress+Hauser
شرکتهای فوق همکاری جدیدی را در زمینه اتوماسیون فرآیند آغاز کردهاند. این همکاری، در زمینه فروش تکنولوژی پیشرفته آنالیز گاز و اندازهگیری جریان بین این شرکت ها انجام شد. این اقدام با هدف افزایش بهرهوری، کاهش اثرات زیستمحیطی و ارائه خدمات گستردهتر به مشتریان در صنایع مختلف انجام شده است
Endress+Hauser+1Pro Market Reports+1
معرفی آنالایزر گاز هیدروژن
TCD3000 by SiA Archigas
این دستگاه با تمرکز بر اندازهگیری دقیق هیدروژن، برای کاربردهای مرتبط با انرژی پاک طراحی شده و دقت و سرعت بالایی را در تحلیل گاز ارائه میدهد
رشد بازار آنالایزرهای گاز دوگانه
بر اساس گزارشهای اخیر، بازار جهانی آنالایزرهای گاز دوگانه در سال ۲۰۲۵ به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار رسیده و پیشبینی میشود با نرخ رشد سالانه ۷٪ تا سال ۲۰۳۳ ادامه یابد. این رشد به دلیل افزایش مقررات زیستمحیطی و نیاز به بهینهسازی فرآیندها در صنایع مختلف است
توسعه آنالایزر برای جذب کربن
MAX300-RTG 2.0
این دستگاه با قابلیت آنالیز سریع ترکیب گازها در چند ثانیه و امکان اتوماسیون کامل، به عنوان یک ابزار مؤثر در فرآیندهای جذب کربن معرفی شده است. این آنالایزر با نیاز به نگهداری کم و کاربری آسان، برای کاربردهای صنعتی مناسب است
حضور فعال در نمایشگاه تخصصی بیوگاز
Advanced Micro Instruments (AMI) in Biogas Americas 2025
این تولیدکننده معتبر آنالایزرهای گاز اعلام کرده است که در نمایشگاه پیشروی بیوگاز در ایالات متحده حضور خواهد داشت. این شرکت محصولاتی برای اندازهگیری اکسیژن، سولفید هیدروژن و رطوبت در فرآیندهای بیوگاز معرفی خواهد کرد